Tvær hliðar á öllum málum
„Stjórnsýslan er óásættanleg.“ Þetta eru orð Jens Garðars Helgasonar í grein í Viðskiptablaðinu 11. ágúst s.l. Þarna deilir hann á fámennar og fjársveltar ríkisstofnanir, sem eiga eftir að vinna og afgreiða leyfisumsókn í Seyðisfirði. Hann segir það geta tekið rúman áratug að fá eitt leyfi.Greinin byrjar svona: „Á tímabilinu 2014 – 2021 meira en tífaldaðist sjókvíaeldi við Ísland.“ Þetta er bara 7 ára tímabil og tíföldun í sjókvíaeldi á þeim tíma er of hröð aukning þegar upp er staðið. Tæplega 30 kvíastæði voru sett inn í hvíta ljósgeira vita og hefðbundnar siglingaleiðir. Þetta er lýsandi dæmi um pressuna, sem þið fiskeldismenn og pólitíkin hafið sett á stofnanir, til að fá leyfin afgreidd sem hraðast.
Umhverfismatið
Í greininni segir: „Um er að ræða umsókn í Seyðisfirði, sem lokið hefur umhverfismati.“ Var farið eftir umhverfismati? Nei.
Valkostur A, óbreyttur Seyðisfjörður, þ.e.a.s. án sjókvíaeldis var fyrsti kostur fyrir strandsvæðaskipulagið. Hann hentaði ykkur ekki. Valkostur B varð til með þrem kvíastæðum og var kynntur og lagður fyrir af Svæðisráði til umsagnar. Hann fékk mikla gagnrýni. Innviðaráðherra samþykkti svo strandsvæðaskipulag með þriðju útgáfu, sem ekki var í umhverfismati , og fór aldrei í kynningarferli. Umhverfismati er því ekki lokið í Seyðisfirði, alla vega ekki á réttan hátt. Þetta á eftir að taka lengri tíma.
Ég skora á þig Jens Garðar að sýna umhverfinu og samfélaginu á Seyðisfirði virðingu.
Þú ert líka formaður stýrihóps um framtíðar loftlagsmál á vegum umhverfisráðherra.
Umhverfið ber að virða og vernda.
Áhættumat siglinga
Jens Garðar pirrar sig á að allt hafi verið sett á stopp vegna áhættumats siglinga. Það er ekkert undarlegt við það að áhættumat siglinga þurfi að liggja fyrir í þröngum Seyðisfirði áður en leyfisumsókn verður afgreidd. Seyðisfjarðarhöfn er önnur ferðamannagátt landsins, með reglubundnar ferjusiglingar til Evrópu. Hún er líka ein af fimm höfnum landsins í samevrópska flutningsnetinu og Ísland er aðili að alþjóðlegum siglingalögum. VSÓ ráðgjöf gerði í fyrra tillögu að áhættumat siglinga í Seyðisfirði vegna sjókvíaeldis fyrir Vegagerðina. Tíu áhættuþættir voru greindir og bent var á mótvægisaðgerðir vegna þeirra, sem reyndar er ekki hægt að framkvæma vegna helgunarsvæðis Farice-1 strengsins. VSÓ ráðgjöf tók ekki tillit til grunnetshafnar, siglingaverndar, samevrópskrar hafnar og Farice-1 strengsins. Vonandi verður það gert í nýju áhættumati sem Vegagerðin og aðrar stofnanir eiga eftir að vinna, en það á eftir að koma í ljós. Það verður að taka tillit til Farice-1 strengsins í áhættumatinu því það þarf að vera hægt að festa kvíar og allt sem þeim tilheyrir niður. Rétt áhættumat siglinga á að liggja fyrir áður en leyfisumsókn er afgreidd.
Hafnir í samevrópska flutningsnetinu
Seyðisfjarðarhöfn er ekki eina höfnin í samevrópska flutningsnetinu, sem er sett í hættu vegna sjókvíaeldis Ice Fish Farm. Það gildir líka um Mjóeyrarhöfn í Reyðarfirði. Í Reyðarfirði eru sex kvíasvæði inni í hvítum ljósgeira Vattarnesvita. Í Fáskrúðsfirði eru þrjú kvíasvæði inni í hvítum ljósgeira Hafnarnesvita og í Berufirði er eitt kvíasvæði í hvítum ljósgeira Karlsstaðavita. Nú eru alls tíu kvíasvæði á Austfjörðum í hvítum ljósgeirum vita og þar með í siglingaleiðum, og verða 12 ef leyfi verður gefið út í Seyðisfirði. Það er þetta sem er óásættanleg stjórnsýsla fyrir alla nema sjókvíaeldisfyrirtækin.
Heildarmyndin
Það er ekki stórmannlegt Jens Garðar að vera í drottningarviðtali í Viðskiptablaðinu fyrir hönd fyrirtækisins og kvarta yfir því hvað það taki langan tíma að afgreiða leyfisumsókn í Seyðisfirði. Það er eðlilegt að það taki sinn tíma, því þú veist það eins og allir aðrir að strandsvæðaskipulagið var ekki klárað í Seyðisfirði. Þar á eftir að meta og greina stóra áhættuþætti. Því var öllu vísað til leyfisveitenda og það er góð stjórnsýsla að vanda þar til verka.
Heiðarleiki og virðing kosta ekkert. Það er kominn tími á að önnur starfssemi, sem fyrir eru í fjörðunum, fái að vera í friði. Þjóðaröryggi, þ.e. Farice-1 strengurinn í Seyðisfirði, hann og lögin sem um hann gilda ber að virða, en ekki reyna eftir fremsta megni að hafa rangt við bæði hvað varðar hugtökin míla og skip. Vinna og framganga sjávarútvegsfyrirtækjanna í þessum málum eru óásættanleg.
Samstöðufundur Seyðfirðinga gegn sjókvíaeldi þann 13. júlí s.l. fór ekki fram hjá neinum á Austurlandi og víðar. Þar sagði fólkið þvert NEI og staðfesti skoðanakönnun sveitarfélagsins Múlaþings upp á 75% andstöðu. Hvernig fyrirtæki er það, sem ætlar sér að starfa í bænum okkar með yfirgangi, valdníðslu og lögbrotum. Jens Garðar, sýndu nú manndóm og stattu við orð þín. Þú hefur sagt það opinberlega, að þú viljir ekki fara gegn skýrum vilja Seyðfirðinga.
Ef einhver stjórnsýsla er óásættanleg þá er það afstaða meirihluta sveitarfélaganna Fjarðarbyggðar og Múlaþings, sem vörðu ekki hagsmuni austfirskra hafna og nærumhverfis við afgreiðslu strandsvæðaskipulagsins. Einnig vinnubrögð innviðaráðherra, sem lét vinna og samþykkti síðan strandsvæðaskipulag með hag sjókvíaeldis í algerum forgangi.
Jens Garðar/Ice Fish Farm
STOPP
Látið fjörðinn í friði
Læt hér fylgja tengil á upptöku frá samstöðufundinum ef hann hefur farið framhjá ykkur.
Kæru Seyðfirðingar
Takk fyrir samveruna og hlýjar móttökur í kringum samstöðufundinn og ekki síður göngunni um Selsstaðavík og Brimnes. Takk fyrir leiðsögnina Daði.
Baráttukveðja
Magnús Guðmundsson
Brottfluttur Seyðfirðingur