SMS send tæpri klukkustund eftir að háu gildin mældust: Verkferlar voru ekki til staðar
Almannavarnir sendu farsímanotendum í Fjarðabyggð smáskilaboð með viðvörun vegna brennisteinsmengunar um klukkustund eftir að alltof há gildi mældust á svæðinu. Ekki tókst að senda skilaboðin í alla síma á svæðinu.SMS voru send í síma á Fáskrúðsfirði, Eskifirði, Reyðarfirði og Norðfirði frá klukkan 23:05-23:15 í gærkvöldi á vegum almannavarna.
Um klukkan 21:20 í gærkvöldi var styrkur brennisteinsdíoxíðs (SO2) í andrúmlofti farinn að aukast verulega samkvæmt mælum í Reyðarfirði og kominn yfir 1000 μg/m3 og var greint frá því í viðvörun á Faceboook-síðu Umhverfisstofnunar.
Um tíu leitið var gildið komið í yfir 3000 μg/m3 en við þau mörk breytist aðstæður úr „varasömum" í „óhollar" samkvæmt skilgreiningum Umhverfisstofnunar.
Hápunktinum var náð klukkan 22:20 þegar magn brennisteins í andrúmslofti mældist 3946 μg/m3 á mæli á Kollaleiru, rétt innan við þorpið á Reyðarfirði. Toppurinn stóð stutt en mengunin barst út fjörðinn og klukkan 22:40 mældist hátt gildi á stöð á Hólmum.
Verkferlar ekki til
Fyrir klukkan ellefu voru mengunargildin komin niður fyrir öll hættumörk. Þá voru hins vegar loks send út tilkynning frá almannavörnum til íbúa um að halda sig innandyra í gegnum SMS.
„Ekki voru til verkferlar um hvernig bregðast eigi við tilkynningum frá Umhverfisstofnun sem sér um vöktun á loftgæðum.
Brugðist var við eftir aðstæðum og ákvarðanir teknar í ljósi alvarleika málsins," segir í svari við fyrirspurn Austurfréttar frá samhæfingarmiðstöð almannavarna í Skógarhlíð í Reykjavík.
„Nú liggja hins vegar fyrir skriflegir verkferlar um hvernig bregðast eigi við við þessar aðstæður."
Klikkaði kerfi NOVA?
Skilaboðin voru send á símtæki á Eskifirði, Reyðarfirði, Fáskrúðsfirði og Norðfirði. Þau bárust hins vegar ekki öllum.
„SMS kerfið er viðbót við aðra upplýsinga gjöf almannavarna. Ekki er treyst á SMS skilaboð sem alhliða viðvörunarkerfi. Í gærkvöldi kom í ljós að skilaboð bárust ekki eða illa í farsíma eins farsímafyrirtækisins."
Austurfrétt hefur rætt við viðskiptavini NOVA sem ekki fengu skilaboðin.
Íbúar fundu fyrir óþægindum í öndunarfærum
Þar sem ekki eru mælar annars staðar en á Reyðarfirði er óvíst hversu víðtæk mengunin var. Hjá samhæfingarmiðstöðinni fengust þær upplýsingar að rætt hefði verið íbúa sem fundið hefðu áhrifin á fjörðunum fjórum.
Íbúar þar hafa á samfélagsmiðlum lýst því að þeir hafi fundið fyrir óþægindum svo sem sviða í hálsi, nefi og augum.
Gildi mældust aftur um 2000 μg/m3 á milli klukkan 1 og 2 í nótt á mælunum í Reyðarfirði og duttu ekki niður fyrir 600 μg/m3, sem er lágmark stigsins sem telst „varasamt" fyrr en um klukkan sjö í morgun.
Annar mælir er á Egilsstöðum sem sýndi gildi í kringum 600 á milli klukkan fimm og sjö í morgun.
Frá klukkan átta hafa gildin verið undir öllum hættumörkum bæði á Egilsstöðum og Reyðarfirði.
Dreifingaspár Veðurstofunnar benda til að styrkur brennisteinsdíoxíðs geti orðið hár á norðanverðum Austfjörðum og á Héraði í dag og í Mývatnssveit á morgun. Ekki er útilokað að mengunarinnar gæti á stærra svæði.
