Hroki og ósvífni
Eru engin takmörk fyrir hroka, ósvífni og yfirgangi eins fyrirtækis? Kaldvík er nýtt nafn á sameinuðum sjókvíaeldisfyrirtækjum á Austfjörðum og var skráð í kauphöllina 28. maí síðastliðinn. Kaldvík lætur ekki deigan síga og birti áróðursauglýsingu um almenn fiskeldisstörf í Seyðisfirði, sem hugsanlega geta þó verið annars staðar.Auglýsingin hefði allt eins getað verið frá fyrirtækinu Kaldhæðni ehf., sem auglýsir eftir starfsfólki, en veit ekki hvernig störfin verða eða hvar þau verða né hvenær þau byrja því fyrirtækið hefur engin leyfi.
Staðreyndin er sú að strandsvæðaskipulagsvinnan skildi eftir þrjú aðalatriðin í Seyðisfirði, þ.e. siglingaöryggi, ofanflóðahættu og öryggi Farice-1 sæstrengsins.
Siglingaáhættumatið var sett í hendur fyrirtækjanna og þau létu verkfræðistofu vinna það fyrir sig. Forstjóri og aðstoðarforstjóri Kaldvíkur vita að áhættumat siglinga í Seyðisfirði liggur ekki fyrir. Það er því alrangt af forstjórunum að halda því fram að umsókn þeirra í Seyðisfirði bíði bara staðfestingar, eins og þeir gerðu í fréttum við skráningu fyrirtækisins í kauphöllina.
Forstjórarnir eiga líka að vita að ofanflóðamatið, sem Veðurstofan gerði fyrir fyrirtækið getur ekki staðist því fyrirtækið gaf ekki upp rétt hnit fyrir eldissvæðið allt. Rétt ofanflóðamat liggur því ekki fyrir, og þar með er ekki hægt að afgreiða umsókn um eldi.
Farice ehf hefur allan tímann verið skírt í sinni afstöðu. „Að mati Farice eru miklir almannahagsmunir í húfi enda er íslenskt samfélag gríðarlega háð öryggi í fjarskiptum við útlönd sem nær öll fara um þrjá fjarskiptasæstrengi Farice. Færeyskt samfélag er enn háðara virkni FARICE-1 strengsins þar sem tvær af þremur fjarskiptaleiðum Færeyja við útlönd fara um strenginn. Það er því varhugavert að tefla því öryggi í tvísýnu með því að staðsetja sjókví of nálægt sæstrengnum og eiga á hættu að valda tjóni á honum.”
Kaldvík hefur ekki skilað inn nauðsynlegum gögnum til Farice og MAST. „Með umsagnarbeiðni MAST fylgdu engar frekari upplýsingar um högun akkera sjókvía, fyrirkomulag eftirlits með þeim eða skýringar á hvernig umferð þjónustuskipa og -pramma verði háttað. Að mati Farice er því ekki hægt að afgreiða umsóknir um rekstrarleyfi sjóeldis að svo stöddu.“
Forstjórar Kaldvíkur sögðu í fréttum að þeir séu með umsókn um sjókvíaeldi í Mjóafirði. Þetta er alrangt. Mjóafjörð á eftir burðarþols- og umhverfismeta og ef það verður gert þarf að auglýsa rekstrarleyfin þar og þau verða að fara í útboð. Fyrirtækið fer enn og aftur með rangt mál. Engin umsókn liggur inni hjá MAST um Mjóafjörð.
Aðstoðarforstjóri Kaldvíkur talaði um það við kauphallarkynninguna að umræðan væri skökk þessa stundina, og mætti ekki byggjast á tilfinningum og upphrópunum, heldur vísindalegum rökum og yfirvegun. Umræða okkar um fyrirtækið og Seyðisfjörð hefur alltaf verið byggð á rökum og staðreyndum úr skýrslum og umsögnum, sem eru aðgengilegar á netinu.
Það sama á ekki við um Kaldvík. Þau sníða sannleikann að sínum hagsmunum og reyna að afvegaleiða umræðuna. Það sést vel á þessari auglýsingaherferð fyrirtækisins en með henni dæmir það sig best sjálft.
Sveitarstjórn Múlaþings og sjókvíaeldi
Seyðisfjarðarkaupstaður varð 125 ára árið 2020, en í október sama ár sameinaðist hann þrem öðrum sveitarfélögum undir nafninu Múlaþing. Meirihluti sveitarstjórnar Múlaþings hefur ekki staðið með vilja 75% íbúa Seyðisfjarðar. Það er þvert á loforð, sem gefið var við sameininguna, þar sem hvert byggðarlag átti að fá að halda sínum sérkennum og hafa áhrif í sínu nærumhverfi. Meirihluti heimastjórnar Seyðisfjarðar hefur líka misskilið hlutverk sitt í sjókvíaeldismálinu, sem talsmenn náttúru og samfélags staðarins.
Meirihlutar bæði sveitar- og heimastjórnar hafa hins vegar stutt Kaldvík bæði leynt og ljóst við að koma sjókvíaeldi fyrir í þröngri ytri höfninni í Seyðisfirði.
Hvorki sveitarstjórn Múlaþings né stjórnendur Kaldvíkur, hafa séð sóma sinn í að kynna áform um sjókvíaeldi fyrir Seyðfirðingum. Það er e.t.v. vegna þess að afstaða 75% Seyðfirðinga er skýr. Þau vilja ekki sjá sjókvíaeldi í firðinum.
Í grein á Vísi er nánar fjallað um Farice-1 strenginn og þjóðaröryggi.
Höfundur er félagi í VÁ félagi um vernd fjarðar
