01 Stofnfundur 29 júní, 2002
Dagskrá:
1. Fundarsetning
2. Fundarstjóri kosinn
3. Ritari skipaður
4. Frummælendur:
- Jónas Hallgrímsson
- Kristinn V. Jóhannsson
- Guðrún Katrín Árnadóttir
- Einar Þorvarðarson, vegagerð ríkisins
- Guðmundur Valur
5. Umræður
6. Stofnun samtaka/félags
7. Kosning stjórnar
8. Markmið félagsins/nafn
9. Önnur mál
10. Fundarslit.
Sigfús Vilhjálmsson setti fundinn og bauð menn velkomna.
Jón Guðmundsson var settur fundarstjóri.
Ritari var skipaður Jóhann Jónsson.
4. Frummælendur:
- Jónas Hallgrímsson fjallaði um sögu jarðgangamála.
Þann 15. júní 1975 kom Smyril fyrst til Seyðisfjarðar og var J.H. þá um haustið boðinn til Færeyja og kynntist m.a. jarðgangagerð þar. Þegar málið var reifað í vegagerð var áhugi þar, en pólitískur stuðningur ekki fyrir hendi. Stuðningur við göng var fyrst og fremst til staðar á Norðfirði, m.a. komu Kristinn V. Jóhannsson og Logi Kristjánsson að málinu.
Matthías Á. Matthíasson skipaði nefnd og var í framhaldi af því sett fram áætlun, og úr varð að göng á Austurlandi yrðu númer 2, (Fjarðarheiði og Oddskarð) á eftir Vestfjörðum. Á áætlun var að hafist yrði handa á Austurlandi 1998-99. Nefnd var skipuð sem í áttu sæti, Þorvaldur Jóhannsson, Ásgeir Magnússon og Sveinn Guðmundsson. Sett var fram forgangsröðun í þremur áföngum og göng milli Seyðisfjarðar, Norðfjarðar og Eskifjarðar no. 1.
Á Siglufirði var komin upp umræða um göng sem áætlun er um í dag ásamt með göngum Reyðarfjörður-Fáskrúðsfjörður. Fundurinn í dag sé upphafið að því að marka stefnu um það sem framundan er, og nota þennan fund ekki til að rífa niður það sem ákveðið hefur verið.
- Kristinn Jóhannsson.
Mjóifjörður og Seyðisfjörður voru nafli alheimsins á fyrri hluta síðustu aldar, en erfiðar samgöngur hamlandi. Slátrun á laxi, hefst í haust á laxi úr sjókvíum á Mjóafirði. Jafnframt er von á 11-1200.000 seiðum í kvíarnar. Næsta haust er áformað að slátra um 4.000 tonnum. Samgöngur fyrir svona atvinnustarfsemi afar mikilvægar og verða ekki bættar nema með jarðgöngum. Þörfin fyrir svona starfsemi meiri nú en nokkru sinni áður. Jafnframt ef jákvæð útkoma verður 18. júlí 2002 um álver verður þörfin enn meiri.
Fyrir atvinnuvegina nauðsynlegra en nokkru sinni að ýta þessari framkvæmd fram. Fyrir norðan voru jarðgöng töluð í gegn. Fjölmiðlar í Reykjavík eru afar andsnúnir stórum framkvæmdum úti á landi. Umræðan í dag í því móti að efla byggðakjarna, s.s. Ísafjörður – Akureyri og Mið-Austurland. Fjarðabyggð frá Seyðisfirði og a.m.k. til Stöðvarfjarðar með sterkri tengingu við Egilsstaði og Hérað. Með svona jarðgöngum verði Austurland mikilvægast utan Reykjavíkur vegna legu og landkosta, ásamt álveri og fiskeldi.
- Guðrún Katrín Árnadóttir.
Án jarðganga erum við ekki að tala um byggðakjarna. Þó einstaka aðilar séu ekki bundnir af föstum vinnutíma og sæki vinnu á milli svæða er ekki hægt að alhæfa út frá því að svæðið sé eitt atvinnusvæði. GKÁ vitnaði í skýrslu Einars K. Guðfinnssonar varðandi jákvæð áhrif jarðganga á Vestfjörðum. Ágreiningur sveitarstjórnarmanna hafi verið málinu fjötur um fót. Þennan ágreining verði að setja til hliðar.
- Einar Þorvarðarson, frá Vegagerð Ríkisins.
Jarðgöng á Austurlandi.
Nefndarálit 1993.
E.Þ. fór yfir kostnaðartölur við vegagerð og jarðgöng. Ýmsar athuganir voru gerðar við þessa nefndarvinnu, m.a. jarðfræðiskýrslur s.s. 1984, 1992 og 1993, snjómokstur 1992 o.fl.
Veganestið sem Vegagerðin átti að leggja upp með var að rjúfa vetrareinangrun staða. Málið var kynnt á glærum. Ýmsir jarðganga möguleikar voru skoðaðir, milli staða skv. glæru.
Einar sýndi glæru með aldri bergsins, austast 12 milljón ára og vestar yngist það, er 10 milljón ára o.s.frv. Einnig kort sem sýnir lengdir jarðganga. Göng milli Seyðisfjarðar og Mjóafjarðar 5,3 km löng (einn kostur) en mismunandi löng (fleiri kostir) á milli hinna staðanna. Kostnaðaráætlun var gerð á sínum tíma um jarðgöng á Mið-Austurlandi, sem þá kostuðu frá 5,7 - 6,7 milljarða.
Austfjarðaskýrsla 1993.
1. áfangi Seyðisfjörður – Norðfjörður
2. áfangi Vopnafjörður – Hérað og Fáskrúðsfjörður – Reyðarfjörður
3. áfangi Firðirnir suður af Fáskrúðsfirði.
E.Þ. sýndi ýmsar glærur, m.a. göng Jökulsárhlíð – Böðvarsdalur í Vopnafirði.
-Guðmundur Valur.
Ræddi um jarðgöng út frá sjónarmiði fiskeldisins Sæsilfurs. Sæsilfur er að byggja upp nýjan atvinnuveg þ.e. menn eru að gera það sem ekki hefur verið gert áður. Verið er að byggja upp stöð nú upp á 4.000 tonn og áformað að auka við. Áformuð er framleiðsla á ca. 6.000 tonnum á ári. Líklegt að byggð verði fóðurverksmiðja, e.t.v. á Norðfirði. Áætluð notkun á fóðri í Mjóafirði 2003, er 5000 - 6000 tonn. Verið er að keppa við erlend fyrirtæki sem hafa náð mjög góðum tökum á sínum kostnaði. Samgöngur gífurlega mikilvægt atriði til að ná niður kostnaði og auka þar með samkeppnishæfni.
5. Umræður
Guðmundur Bjarnason þakkaði þeim sem hafa haft frumkvæði að því að koma málinu af stað. Eining verði ekki um þessi göng þar sem aðrar hugmyndir eru einnig inni í myndinni. Málið verði Austfirðingum til heilla.
Guðrún Katrín fjallaði um að mikilvægt sé að hópur standi á bak við þá sem eru að vinna að framgangi málsins.
Jónas Hallgrímsson fjallaði um hóp sem fór í kynnisferð til Færeyja, að austan og vestan og augu manna hafi þá fyrst opnast fyrir kostum jarðganga. Í framhaldi af því var haldin ráðstefna á Seyðisfirði 1988, “Við byrjum að bora” var nafnið á ráðstefnunni. Jónas saknaði þátttöku aðila frá Suðurfjörðunum, sunnan Reyðarfjarðar á fundinum og eins frá Vopnafirði því málinu sé ekki stefnt gegn þeim.
Jóhanna Gísladóttir þakkaði Guðrúnu Katrínu fyrir frumkvæðið að fundinum og fjallaði um málið út frá sjónarmiði ferðaþjónustunnar, m.a. hvað snertir hringtengingu og verði ferðaþjónustunni eingöngu til framdráttar.
Mikael Jónsson talaði um að leggja ætti hrepparíginn af. Samstöðu innan fjórðungsins þurfi til.
Hrafnkell Jónsson. Máli skiptir að menn standi saman. Geti þurft að sameina sveitarfélög. Ánægður með að menn ætli ekki að fara í samkeppni um göng sem þegar er búið að ákveða. Saknaði þess að ekki væru fleiri aðilar af Héraði. Hrafnkell telur að þeir sem ráði peningamálum á Suð-Vesturhorninu taki ekki á okkur með silkihönskum: Nauðsynlegt að sækja stuðning í sveitarstjórnir annars verði baráttan erfið. Gæti verið góð hugmynd að taka fyrstu skóflustunguna strax.
Guðni Nikulásson. Jaðarbyggðir s.s. Norðfjörður og Seyðisfjörður visni upp og deyji ef ekki komi til jarðgöng. Mikilvægt er að tengja saman í heild rannsóknir á jarðgöngum, Eskifjörður-Seyðisfjörður. Guðni varaði við að þessi fundur mætti ekki vera bara bóla, fylgja þyrfti fundinum eftir.
Guðrún Katrín talaði um sparnað sveitarfélaga, tók undir með Guðna að fylgja þyrfti boðskap fundarins eftir.
Ýmsar umræður voru um arðsemi, Jónas Hallgrímsson, Jóhanna Gísladóttir o.fl. spurðu Einar Þorvarðarson, sem svaraði. M.a. kom fram hjá E.Þ. að hann teldi að þau göng sem voru á áætlun kostuðu í dag u.þ.b. 10 milljarða.
6. Stofnun samtaka/félags
Jón Guðmundsson bar fram tillöguna. Fram kom tillaga að nafni hjá Kristjáni Jóhannssyni “Byrjum að bora”.
Tillaga um stofnun félags var samþykkt samhljóða.
7. Kosning stjórnar
Fram kom tillaga um
- Jónas Hallgrímsson
- Kristinn Jóhannsson
- Guðrún Katrín Árnadóttir
- Sveinn Sigurbjarnarson
- Jörundur Ragnarsson
- Hrafnkell A. Jónsson
- Sigfús Vilhjálmsson
Tillagan var borin undir atkvæði og samþykkt samhljóða.
-
8. Markmið félagsins
Stjórn félagsins var falið að vinna markmið félagsins. Stjórn félagsins falið að gera tillögu að nafni félagsins.
9. Önnur mál
Sigfús Vilhjálmsson þakkaði fyrir góðan fund.
10. Fleira ekki tekið fyrir -
Jón Guðmundsson þakkaði fyrir góðan fund og sleit síðan fundi.
Jóhann Jónsson (sign)
fundarritari
Jón Guðmundsson (sign)
Fundarstjóri.
