Ætla Íslendingar að standa vörð um orkuauðlindir sínar?
Einhver myndi segja að sá bóndi er seldi frá sér allar bestu mjólkurkýrnar væri vitlaus maður. Utan ef tilgangurinn væri að pakka saman, hætta rekstri og selja hæstbjóðanda.Miðað við framgöngu fráfarandi ríkisstjórnar síðustu kjörtímabil í orkumálum þjóðarinnar er ekki skrýtið þó menn velti fyrir sér hvort menn séu að pakka landinu saman í fallegar gjafaumbúðir til afhendingar erlendum fjárfestum.
Og þannig er það reyndar! Raðir af lobbíistum, með ráðherrann Guðlaug Þór Þórðarson í fararbroddi, hafa riðið um héruð undanfarin ár með loforðaflaumi um aukna atvinnu, auknar tekjur og aukið vald til fjársveltra sveitarfélaga ef við reisum hér vindmyllugarða. Sem eru ósannindi. Þar ofan á bæta þeir stóryrðum eins og „umherfisvæn orka“, „græn orka“, „orkuskipti“, við séum að verða „of sein í baráttunni“ og að „við berum svo mikla alþjóðlega ábyrgð“. Allt saman hræðsluáróður sem beint er gegn betri vitund.
Stórar vindmyllur þurfa mikið pláss. Því stærri sem þær eru þeim mun meira pláss þurfa þær. 2,2 MW túrbína með 120 metra spaðalengd þyrfti um 360 metra hliðarfjarlægð frá þeirri næstu og um 840 m fjarlægð framan/aftan við. Það eru um 30 hektarar. Þeim mun styttra milli túrbína, þeim mun meiri víbringur og truflun myndast þar á milli sem dregur úr afkastagetunni, álagið eykst á túrbínu og blöð sem styttir líftímann verulega. Meiri þéttleiki þýðir meiri hávaði.
Ásælni erlendra fjárfesta í land undir vindmyllugarða hér á Íslandi er ekki að ástæðulausu. Hér er ekkert regluverk til staðar, sveitarfélögin eru mörg hver fjársvelt og innviðir pólitíska kerfisins eru veikir. Hin fullkomna blanda þar sem arðurinn verður fluttur úr landi en samfélagið situr eftir með kostnaðinn. Ekki þarf að horfa lengra en til Noregs til að sjá dæmi um slíkt. Frá árinu 2016-2022 hefur raforkuverð til neytenda þar hækkað um 926%. Ef ESB löndin eru tekin sem dæmi þá er meðaltal raforkuverðs til heimilisnota 90-100% dýrara en hér á landi.
Á sama tíma og kvartað er hástöfum yfir orkuskorti á evrópska markaðinum er vindmyllubændum borgað fyrir að stöðva vindmyllurnar og stöðva framleiðslu á „grænni“ orku. Útkoman er augljós. Rafmagnsverð hækkar og fjárfestarnir sem eiga vindmyllurnar græða meira.
Þessi aðferð snýst fyrst og fremst um að halda uppi háu orkuverði sem kemur svo í veg fyrir of mikla orkuframleiðslu sem myndi koma hinum almenna neytenda til góða.
Þetta eru pólitísku öflin hér á landi að reyna bjóða okkur upp á.
Jöfnunarorka með vatnsafli
Vindorka er mjög óstöðugt afl eðli máls samkvæmt og því þarf vindmyllugarður að hafa aðgang að svokallaðri jöfnunarorku til að jafna út sveiflurnar. Framleiðslugeta vindtúrbínu getur farið niður í 30-40% (þegar blæs). Þessi jöfnunarorka þarf því að koma frá vatnsaflsvirkjun sem þýðir að hér þarf sérstaklega að virkja bara fyrir vindorkuverkefnin, því sú orka er í dag ekki fyrir hendi. Þetta er algjör þversögn í sjálfu sér því í áraraðir hefur verið barist fyrir því að virkjunarkostir vatnsafls verði nýttir til að auka hér rafmagnsframleiðslu en ekkert hefur mátt gera. Má það allt í einu núna fyrir vindmyllurnar? Hvað hefur breyst í hinu pólitíska landslagi?
Mönnum væri nær að lagfæra og byggja upp byggðalínuna sem flytur allt rafmagn svo hægt sé að flytja orkuna milli landshluta þegar þörf er á og þannig minnka þá orkusóun sem fyrir er í kerfinu.
Blekkingarleikur
Þjóðin verður að fara vakna upp af þessari blekkingu. Ef vindorkugarðar í eigu erlendra fjárfesta ná að rísa hér á landi erum við búin að missa sjálfstæði okkar yfir orkuauðlindunum. Hætt er við að með tilkomu þeirra verði þrýst á sæstreng yfir til meginlandsins, til að tengjast orkukerfi Evrópu. Einkavæðing orkuauðlinda okkar myndi hafa stórkostleg áhrif á orkuverð til íslenskra neytenda og íslenskra heimila.
Það er algjört lykilatriði fyrir íslenska þjóð að ef vindmyllugarðar eiga yfir höfuð að rísa þá séu þeir í eigu Landsvirkjunar.
Hér höfum við Sjálfstæðisflokkinn sem líst hefur yfir áhuga á að selja Landsvirkjun í hendur erlendra fjárfesta og einkavæða okkar aðal mjólkurkú. Á því sama ferðalagi höfum við Framsóknarflokkinn sem hefur löngum sýnt fram á að þar er flokkur án nokkurra raunverulegra skoðana (nema rétt fyrir kosningar) af ótta við að fá ekki að vera með í næsta partýi og er þess vegna til í hvað sem er með hverjum sem er. Ekki er hægt að vænta neins annars af Samfylkingu og Viðreisn en að þeir fylgi sömu fótsporum.
Ef menn vilja standa vörð um orkuauðlindir landsins verða menn að kjósa flokk sem mun standa við það sem hann segist ætla að gera . Það hefur Miðflokkurinn sýnt fram á að hann gerir.
Höfundur skipar 3. sæti á framboðslista Miðflokksins í Norðausturkjördæmi
